Het hebben van schulden is heel vervelend. Het heeft veel impact op je dagelijkse leven, maar ook op je relatie. Deze staat onder grote druk waardoor jullie kunnen besluiten niet langer samen te willen zijn. Uiteraard kunnen er ook andere redenen zijn om je relatie te willen beëindigen wanneer je schulden hebt. Scheiden met schulden, hoe zit dat precies?
Misschien spookt het idee van een scheiding al langer door je hoofd, maar heb je het nog niet doorgezet vanwege de schulden die jullie hebben. Zonde! Want niets is zo belangrijk dan voor jezelf te kiezen. Natuurlijk komt er bij een scheiding veel kijken wanneer schulden een rol spelen. Je zult afspraken moeten maken over het betalen van de schulden. Hoe pak je dit op een zo eerlijk mogelijke manier aan? En welke zaken moet je absoluut niet vergeten?
In dit blogartikel staan we stil bij een scheiding en schulden:
Willen jullie scheiden, maar is er sprake van schulden? VZ-Advocaten kan jou kan helpen! Neem direct vrijblijvend contact met ons op.
Scheiden en schulden
Het is sowieso belangrijk om tijdens de relatie al inzicht te hebben in de lopende leningen en schulden. Zo kom je nooit voor verrassingen te staan.
Wil je uit elkaar gaan, dan dien je met jouw (ex-)partner afspraken te maken over de betaling van deze schulden.
Schulden kunnen op verschillende manieren ontstaan. Ook de volgende lasten kunnen schulden zijn:
- Betalingsachterstanden bij webwinkels zoals Bol.com of Coolblue;
- Negatieve banksaldi;
- Studieschulden;
- Leasecontracten die betaald dienen te worden;
- Leningen/kredieten;
- Mogelijke belastingaanslagen;
- Hypothecaire verplichtingen.
Wanneer je wilt gaan scheiden en jullie hebben schulden dan is het dus van belang om te weten hoe deze afgehandeld moeten worden na de scheiding. Wie aansprakelijk is voor de schulden speelt daarbij een belangrijke rol en deze aansprakelijkheid is afhankelijk van de samenlevingsvorm tijdens jullie relatie.
Wanneer dit duidelijk is, kunnen jij en je (ex-)partner afspraken maken over hoe de schulden moeten worden betaald en deze afspraken vastleggen.
Stappenplan
Wanneer jullie willen gaan scheiden met schulden, is het van groot belang om een goede afspraken te maken over de betaling van deze schulden. Met onderstaand stappenplan lukt het jullie om goede en duidelijke afspraken te maken.
Stap 1. Welke vorm heeft jullie relatie?
Voor de meeste schulden zullen jullie hoofdelijk aansprakelijk (dus beiden voor de volle 100%) zijn, maar dat is niet altijd duidelijk vast te stellen. Dat is ook afhankelijk van de vorm van jullie relatie. Zo zijn er meerdere juridische vormen van een relatie mogelijk. Denk bijvoorbeeld aan een geregistreerd partnerschap (al dan niet met voorwaarden), getrouwd zijn in gemeenschap van goederen, een beperkte gemeenschap van goederen of op huwelijkse voorwaarden. Daarnaast is het mogelijk om samen te wonen met én zonder samenlevingscontract. Allerlei varianten die weer van invloed zijn voor de vraag, wie betaalt wat en wie is verantwoordelijk voor wat?
Getrouwd in gemeenschap van goederen
Zijn jullie voor 2018 getrouwd en hebben jullie niets zelf geregeld? Dan ben je getrouwd in de welbekende gemeenschap van goederen. Dit betekent dat al jullie bezittingen en schulden van zowel voor als tijdens het huwelijk gezamenlijk zijn. Voor schulden zijn dan jullie beiden hoofdelijk aansprakelijk.
Gevoelsmatig kan dit anders liggen. Had jij of je (ex-)partner bijvoorbeeld een studieschuld? Dan zijn jullie hier officieel toch bij het uiteengaan samen (hoofdelijk) aansprakelijk voor. Toch zal DUO dit in de meeste gevallen wel gescheiden houden (alleen diegene aanspreken die de schuld opgebouwd heeft). Desondanks is het wel belangrijk om de studieschuld mee te nemen in jullie scheidingsplan.
Vanaf 2018 gelden er andere afspraken rondom het huwelijk. Vanaf dit moment trouw je, als je niets anders afspreekt, standaard in beperkte gemeenschap van goederen. Dit betekent dat jullie bezittingen en schulden die jullie voor het huwelijk hadden van jezelf blijven. Gemeenschappelijk aangegane schulden gaan wel gewoon mee. Schulden die na het afsluiten van het huwelijk zijn ontstaan, daarvoor zijn jullie wel beiden (hoofdelijk) aansprakelijk.
Getrouwd onder huwelijkse voorwaarden
Heb je (voor 2018) bewuste afspraken gemaakt (en via de notaris vastgelegd in een akte) bij het sluiten van je huwelijk, dan ben je getrouwd onder huwelijkse voorwaarden. Het kan zijn dat jullie in de huwelijkse voorwaarden specifieke afspraken over schulden hebben gemaakt, maar in de meeste gevallen zullen jullie aansprakelijk zijn voor eigen schulden. Hebben jullie bij het aangaan van de schuld echter afgesproken hiervoor samen (hoofdelijk) aansprakelijk te zijn, dan zal deze schuld gezamenlijk zijn en zijn jullie hier samen aansprakelijk voor en kun je dus apart van elkaar worden aangesproken voor de (gehele) schuld.
Ook na 2018 kun je overigens nog getrouwd zijn in gemeenschap van goederen, maar dat is dan een keuze die je vast hebt moeten leggen in een akte huwelijkse voorwaarden via de notaris. Ook dan geldt dat eventuele schulden gezamenlijk zijn en dat jullie hiervoor samen (hoofdelijk) aansprakelijk zijn.
Samenwonend zonder samenlevingscontract
Wonen jullie samen maar hebben jullie nooit een samenlevingscontract laten opstellen? Dan vallen de gemaakte schulden onder de verantwoordelijkheid van degene die de schulden op naam heeft staan (die is dan alleen aansprakelijk). Zijn er schulden gemaakt die op naam van jullie beiden staan? Dan zijn jullie hier wel samen aansprakelijk voor.
Samenwonend met samenlevingscontract
Wonen jullie samen en hebben jullie een samenlevingscontract opgesteld? Dan hebben jullie in dit contract wellicht specifieke afspraken gemaakt over schulden. Deze afspraken zijn leidend bij de verdeling van de schulden (en bezittingen). Ook in deze samenlevingsvorm geldt dat als schulden op naam van jullie beiden staan, jullie hier beiden (hoofdelijk) aansprakelijk voor zijn.
Stap 2. Een overzicht maken
Zodra helder is welke vorm jullie relatie had, kunnen jullie een overzicht maken van alle lopende schulden en inzichtelijk maken voor welke schulden jullie beiden (hoofdelijk) aansprakelijk zijn. In het geval van een huwelijk in gemeenschap van goederen is het ook belangrijk om privé schulden in kaart te brengen, omdat jullie ook hiervoor samen (hoofdelijke) aansprakelijk kunnen zijn.
Maak een document of bijvoorbeeld een Excel sheet aan met de volgende kolommen en invullingen:
- Hoogte van de schuld;
- Schuldeiser;
- Datum of periode wanneer de schuld is afgelopen;
- De hoofdelijk verantwoordelijke(n);
- Betalingstermijn;
- Maandelijkse aflossing en eventuele rentepercentage;
- Voeg recente overzichten, bewijzen of afschriften toe;
- Eventueel ‘reden van schuld’.
Twijfel je of je alle schulden inzichtelijk hebt? Bij het BKR kun je een overzicht opvragen van al je leningen. Dit varieert van een hypotheekschuld tot aan het ‘in het rood staan’ bij je bank.
Let op: het BKR brengt enkel schulden in kaart van minimaal €250 of hoger.
Stap 3. Splitsen en afspraken maken over wie welke schulden gaat betalen
Zijn de schulden inzichtelijk? Dan zul je afspraken moeten gaan maken over wie welke schulden gaat betalen. In principe worden afspraken over het betalen van de schulden gemaakt op de wijze zoals bij het afsluiten van jullie huwelijk (gemeenschap van goederen, beperkte gemeenschap of huwelijkse voorwaarden) of samenlevingscontract is afgesproken. Het kan voorkomen dat je wilt afwijken van de destijds gemaakte afspraken of wilt afspreken dat één van jullie een schuld gaat afbetalen waarvoor jullie eigenlijk beiden aansprakelijk zijn.
Let op: Het maken van afspraken van schulden die afwijken van de (hoofdelijke) aansprakelijkheid kan alleen met goedkeuring van de schuldeiser. Gaat de schuldeiser niet akkoord met jullie onderling gemaakte afspraken? Dan blijven jullie beiden (hoofdelijk) aansprakelijk voor deze schulden, ongeacht dat je samen zelf andere betalingsafspraken hebt gemaakt. Een schuldeiser is niet gebonden aan de afspraken die jullie samen maken. Dat kan alleen maar als een schuldeiser expliciet instemt met de door jullie gemaakte betalingsafspraken.
Bij een schuld met (hoofdelijke) aansprakelijkheid maakt het dus niet uit wat jullie onderling afspreken, de schuldeiser hoeft hier geen rekening mee te houden. Schuldeisers zijn niet gebonden aan de tussen jullie onderling gemaakte afspraken. Dat betekent dus ook dat mocht één van jullie het afgesproken deel van de schuld niet betalen, de schuldeiser bij jullie beiden (het geheel van) de openstaande schuld kan verhalen. Jullie kunnen op basis van de gemaakte afspraken het deel dat je dan in strijd met de gemaakte afspraken alsnog hebt betaald op de ander verhalen. Gaat de schuldeiser wel akkoord? Leg dit dan goed vast in jullie afspraken.
Ook belangrijk om op te letten is of de afspraken ook fiscaal neutraal zijn. Ben je bijvoorbeeld in gemeenschap van goederen getrouwd, dan heb je beiden recht op de (waarde van de) helft van de bezittingen en schulden. Wil je in onderling overleg afspraken maken die afwijken van een verdeling bij helfte, dan kan de belastingdienst daar een schenking in zien, met als gevolg dat er schenkingsbelasting afgedragen moet worden.
Voor het maken van afspraken kun je kiezen uit de volgende opties:
- Jullie betalen beiden de helft van de schuld waarbij de één het bedrag overmaakt naar de ander en die ander betaalt de schuld bij de schuldeiser af.
- Jullie betalen beiden de helft van de schuld aan de schuldeiser en mogelijk kan je afspreken met de schuldeiser om de schuld op te splitsen in twee aparte schulden (ieder de helft);
- Eén van de twee betaalt alle schulden of een groter gedeelte van de schulden. Dit kunnen jullie samen afspreken als bijvoorbeeld één van jullie de veroorzaker is van een deel van de schulden. Ook kunnen jullie dit wegstrepen tegen goederen, bijvoorbeeld een auto met dezelfde waarde.
Stap 4. Vastleggen van de afspraken
Nu is het van belang om de afspraken vast te leggen. Willen jullie samen afspraken maken over het betalen van jullie schulden na scheiding, maar willen jullie hier graag een onafhankelijke partij bij hebben? Dan kunnen jullie een mediator inschakelen. Een mediator helpt om de communicatie tussen beide op gang te brengen en luistert naar de belangen van beide partijen.
De ingeschakelde mediator kan dus hierbij helpen, maar je kunt ook kiezen voor een advocaat.
Stap 5. De schulden afbetalen
Vraag je je af hoe je maandelijks rond gaat komen met het betalen van je schulden, de vaste lasten en het doen van boodschappen? Dan kun je een financieel adviseur inschakelen die met je meedenkt en helpt bij het maken van een aflossingsplan.
Stap 6. Je ex op de hoogte houden
Communicatie rondom schulden is van essentieel belang. Wanneer jullie samen (hoofdelijk) aansprakelijk waren voor bepaalde schulden, is het aan te raden om elkaar op de hoogte te houden van de aflossing. Laat de ander weten wanneer je een deel hebt afbetaald of wanneer je in geldnood komt. Door goede communicatie kunnen jullie samen tot een oplossing komen indien nodig.
De mogelijkheden van VZ Advocaten
Hulp nodig bij het maken van afspraken rondom de goederen en schulden? De advocaten van VZ Advocaten zijn mediator en als advocaat-scheidingsmediator ook lid van de vFAS. Hierdoor beschikken zij over de nodige juridische kennis en proceservaring die goed van pas kan komen tijdens mediation.
Bij VZ Advocaten bespreekt de advocaat-scheidingsmediator met jullie welke afspraken gewenst zijn rod de schulden. Wij zorgen ervoor dat alle gewenste en passende afspraken vastgelegd worden. Deze overeenkomsten dienen wij – dan samen met een gemeenschappelijk verzoekschrift tot echtscheiding – bij de rechtbank in. De rechter spreekt de echtscheiding vervolgens uit en bekrachtigt de gemaakte afspraken in een echtscheidingsbeschikking.
Willen jullie scheiden, maar is er sprake van schulden? VZ-Advocaten kan jou kan helpen! Neem direct vrijblijvend contact met ons op.
